Voorwoord
Het begon voor mij met een aandoenlijk verzoek via Twitter:
@JScherpenberg: Ik vind t eng om te vragen. maar doe t toch. @KatinkaSlump zou jij een voorwoord willen schrijven? Ik schrijf n boek over mijn #thuiszitter
Meer informatie had ik niet toen ik begon te lezen wat Janine schreef over haar dochter Daphne. Ik was verrast door de treffende wijze waarop zij de lijdensweg van haar dochter beschrijft. Daphne komt uiteindelijk thuis te zitten zonder school.
Meer keren moest ik het boek even wegleggen omdat het verhaal mij te diep raakte. Dan liep ik een rondje met de honden om op adem te komen, even de buitenlucht in, even wat afstand. Ik kon niet goed plaatsen waarom het lezen mij zo zwaar viel. In al die jaren dat ik kinderen en ouders heb bijgestaan, als onderwijsjurist, hoorde ik vele verhalen. Ik hoorde ze uit de mond van wanhopige ouders en las het relaas over beschadigde kinderen in dikke dossiers. Ik was de professional en probeerde altijd te zorgen dat bij mij emoties niet de overhand kregen. Emoties waren er al genoeg en het was mijn taak om het belang van het kind, het recht op onderwijs, voor ogen te houden en te beschermen. Dit overigens lang niet altijd met succes.
En nu, volkomen onverwacht, maakt Daphne’s verhaal bij mij veel los. Komt het door de wijze waarop Janine over haar dochter schrijft met een moederliefde die soms bijna tastbaar lijkt? Of raakt haar verdriet, dat zij haar kind niet heeft kunnen beschermen, te zeer aan de onmacht die ik zelf zo vaak heb gevoeld? Recht en onrecht zijn mijn vak. Het is van alle tijden dat ook kinderen onrecht wordt aangedaan. Heb ik teveel gezien en ben ik het conflict moe, of speelt hier iets anders?
Janine legt in ieder geval de vinger op de zere plek. Zij beschrijft de achilleshiel van de strijd voor de rechten van kwetsbare kinderen. Zij geeft zeer helder aan dat de wederpartij van deze kinderen niet zozeer is ‘de school’ of ‘de leerplichtambtenaar’. Het zijn eerder de wetten en praktische bezwaren die in de weg staan aan hun recht op onderwijs. Het gaat om onrecht dat kinderen wordt aangedaan, niet omdat regels worden overtreden, maar omdat regels in stand worden gehouden. Dit ondanks dat wij weten dat deze regels niet langer de rechten van deze kinderen kunnen waarborgen. Het onrecht komt dan ook van hen die geacht worden om deze kwetsbare kinderen in bescherming te nemen.
Ook ik stond, als professional, vaak machteloos tegenover een overheid die het nalaat om in de regelgeving de ruimte te scheppen die deze kinderen nodig hebben om tot bloei te kunnen komen. Ik trof een overheid die verwacht dat kinderen zich aanpassen, ook al staat vast dat zij aan de gestelde voorwaarden niet kunnen voldoen. Een overheid die toestaat dat deze kinderen worden afgeschreven als het vermoeden bestaat dat zij uiteindelijk te weinig zullen opleveren. Janine legt dat onrecht bloot, zonder wrok, zonder rancune. Zij schrijft enkel vanuit haar eigen ervaring.
Ik weet dat de strijd voor ‘mensjesrechten’ nog lang niet is beslecht. Dat alle internationale verdragen ten spijt, wij elke dag opnieuw een keus maken en afwegen wat een kind ons waard is.
Ik zag vele ouders zoals Janine een eenzame strijd strijden. Ouders die alleen staan omdat wij nalaten om iedere nieuwe generatie opnieuw te leren hoe om te gaan met verschillen. Vaak leggen scholen, net als hun inspectie, hun prioriteit bij prestaties en niet bij de taak van de docent om kinderen te leren om te zorgen voor elkaar. Dit terwijl juist die taak om het kind voor te bereiden in het belang van een waardevolle samenleving het vak van docent zo bijzonder maakt. Immers is het niet de zorg voor onze kwetsbaren waarin een beschaving zich kan onderscheiden? Door te zorgen voor de kwetsbaren ontstaat ons gevoel van veiligheid en is er sprake van welzijn.
Janine draagt haar boek op aan haar dochter Daphne. Ik draag dit voorwoord op aan Janine, haar moeder. In haar verhaal herken ik de oerkracht van ouders die hen overkomt op het moment dat ze het leven schenken aan een kind. Die oerkracht is van alle tijden en van alle plaatsen. Vanuit die kracht geven ouders sturing aan het leven van kinderen. Via hun kinderen krijgen ouders een blik op onze toekomst. Daarmee zijn ouders de poortwachters voor de nieuwe samenleving en alleen al daarom verdienen zij een sleutelpositie in onze maatschappij.
Helaas is sprake van het tegendeel. Het recht van opvoeding van ouders lijkt tegenwoordig ondergeschikt aan de macht van instanties. De plaats van ouders in de samenleving wordt gereduceerd tot ‘ouderbetrokkenheid’. Wie mij niet gelooft moet de regelgeving rond passend onderwijs en de transitie van de Jeugdzorg er maar op nalezen.
Daarom moet dit boek worden gelezen. Niet alleen door ouders en docenten, maar vooral door degenen die het beleid bepalen waar het gaat om de rechten van het kind en de positie van de ouders.
Janine laat feilloos zien wat er gebeurt als wij signalen van ouders niet serieus nemen en de deskundigheid van ouders onderschatten. Met dit boek wil Janine gerechtigheid, maar het gaat over veel meer dan dat. Janine neemt ons mee bij de ontwikkeling van haar kind en geeft ons daarmee een blik op onze toekomst. Zij heeft nu gezaaid en het is aan ons allen om te zorgen dat we gaan oogsten.
Katinka Slump
onderwijsjurist
werkzaam in dienst van het recht op onderwijs
janine scherpenberg 
Katinka Slump, De meest lieve, waardevolle, humoristische Bitch die ik in mijn leven ben tegengekomen. Recht voor zijn raap, voor de duvel en z’n ouwe moer niet bang. Alles in belang van het kind. En nooit maar dan ook nooit in het belang van haar portemonnee. Kunnen veel advocaten een voorbeeld aan nemen..
Kat, je verdient een lintje en ik draag je voor.. Het zal je welbehagen